Lolita Chávez Europako Parlamentuak eskaintzen duen Sájarov Sariaren finalista

CEAR-Euskadi, Giza eskubideen

Aurora Lolita Chávez, Guatemalako herri indigenen eta emakumeen eskubideen defendatzailea da. Europako Parlamentuak eskaintzen duen Kontzientzia-askatasunaren aldeko Sájarov Sariaren finalista geratu da, beste bi hautagaiekin batera. Sariak nazioarteko onespena eskaintzen die Giza Eskubideak eta Oinarrizko Askatasunak defendatzen dituzten lagun eta gizataldeei. Gaur egun, Lolita Chávez Giza Eskubideen Defendatzaileentzako euskal programan parte hartzen ari da .

Albistea ezagutzean ezin du bere emozioa ezkutatu: “Nire izendapenaren notizia jakin nuenean, zirraraz beteriko eguna izan zen, nire urtebetetze egunean esan zidaten eta. Hainbeste eraso bizi ostean eta nire bizitza arriskuan egonda, beste urte bat ospatzea pozgarria da. Finalista naizela esan didatenean, nire lana, nire ibilbidea eta nire arduraz gain, ni bezala lan egin duten defendatzaileak gogora ekarri nahi ditut, Amalurrarekin harmonian dagoen bizitza duin, justu eta bete  baten alde borrokan dihardugulako. Lan hori egiteagatik kriminalizatu gaituzte, asko kartzelaratu dituzte eta beste batzuk erail. Beraiei eskaini nahi diet izendapena, halaxe sentitzen dut”.

Aura Lolita Chávez Ixcaquic Guatemalako, herri indigenen giza eskubideen babeslea da eta K´iche´ Herrien Kontseiluaren ordezkaria izan da. Aldi berean, Feminismo komunitarioaren Antzinako Sendatzaile Sarearen kidea da.

Amerikarteko Giza Eskubideen Komisiora Guatemalako estatuaren kontrako salaketak eraman ditu, baita enpresa transnazionalen kontrako salaketa internazionalak ere. Auzitegietan parte-hartzen du, mehatz enpresen biktima diren emakumeak laguntzen. Defentsariak mehatxu, beldurtarazte, eraso, erailtze saiakerak, kriminalizatze eta epaitegiratzeak sufritu ditu. Guatemalako estatuak, aldebakartasunez, egun indarrean dauden eta CIDHak aurreikusi dituen neurriak bertan behera uzten saiatu da.

Defendatzaile hau eredu bat da lurren eta emakume indigenen eskubideen defentsan. Horregatik, interesa piztu dezake gai berberetan diharduten beste pertsona eta kolektibo batzuentzat.

Europar Batasunak bere harrera-konpromisoa ez betetzeko egindakoa “gezur- eta aitzakia-horma” bat dela dio CEARek

CEAR-Euskadi, Prentsa-oharrak

Bihar, Europar Batasuneko estatuek birkokatze eta berrezartze programen bidez 180.000 pertsona baino gehiago hartzeko zehaztutako bi urteko epea amaituko da. Egun bat falta dela, Europar Batasunak lau pertsonatik bat soilik lekualdatzea lortu du. Espainiak, bere aldetik, akordio horien konpromisoaren %11 gainditzen du ozta-ozta; hain zuzen, 1.983 pertsona birkokatu eta berrezarri ditu. CEARek bederatzi arrazoi ematen ditu porrot hori azaltzeko.

Gehiago Irakurri

Óscar Pasarínek beste erronka bat gainditu du errefuxiatuen alde: 1.000 km 8 egunetan, hiriko zirkuitu batean

CEAR-Euskadi, Prentsa-oharrak

Óscar Pasarín ultra distantziako euskal korrikalariak beste erronka bat gainditu du, helburu solidario bat jomugatzat harturik: errefuxiatuek leku seguru batean, indarkeriatik eta miseriatik urrun bizitzeko egin behar duten bide gogorra ikusaraztea.

“La Bilbao Refugio” erronkan egunean 125 km egin ditu batez beste, Euskalduna zubitik Areatzako zubira; hau da, 1.000 km guztira, 8 egunetan. Giro errea eta bero sargoria izan du aurreko astean, baina Óscarrek etsi gabe egin du korrika, eguna joan eguna etorri. Hainbat erakunde eta norbanako izan ditu ondoan, ekimen honetan bidelagun: bere ohiko korrikalari taldea, errefuxiatuek osatua, Ongi Etorri Errefuxiatuak Bizkaia plataformako kideak, Peñascal Fundazioa, Dani Álvarez EITBko kazetaria eta Asier Cuevas 100 km-ko distantziako munduko txapeldunordea, besteak beste.

Erronka gaur goizean amaitu da, “La Bilbao Refugio” izen bereko herri lasterketarekin. 600 pertsona inguru elkartu dira Guggenheim Museoaren zelaigunean, ultra distantziako korrikalariari erronkaren azken 5 kilometroetan helmugaraino laguntzeko eta aho batez mezu hau aldarrikatzeko: “gure hiriak eta udalerriak egiazko aterpe izatea nahi dugu”.

Pasarínek, kirol hutsetik harago, ekimenaren egiazko helburua zein den gogoratu du: “Erronka gogorra izan da, baina merezi izan du, jendeari ikusarazteko nor diren benetako protagonistak: egunez egun beren etxeetatik ihesi atera beharrean diren errefuxiatuak”.

ZEHAR errefuxiatuekin erakundeak antolatu du “La Bilbao Refugio” ekimena eta erronka. Javier Galparsoro presidenteak azpimarratu duenez, “gerrak, gatazkak eta jazarpenak direla medio 65 milioi eta erdi pertsona inguru daude beren herrietatik urrun lekualdatuta, eta legezko bide segururik ez dagoenez, pertsonak beren kabuz iristen dira, bizitza eta osasuna arrisku bizian jarrita”. 

Hauek izan dira “La Bilbao Refugio” lasterketaren laguntzaileak: Eusko Jaurlaritza, Bilboko Udala, Baquè Kafeak, Metro Bilbao, Gizarte Zerbitzu Integratuen Taldea eta DYA.

 

Euskadin 500 asilo-eskaera erregistratu ziren 2016an

Asiloa, CEAR-Euskadi, Prentsa-oharrak

Datorren asteartean, ekainak 20, Errefuxiatuen Nazioarteko Eguna dela-eta, beste urte batez, ZEHAR errefuxiatuekink “2017ko Txostena: Errefuxiatuak Espainian eta Europan” aurkeztu du. Txosten horretan, CEARek gaur egungo asilo-krisiaren balantze bat egin du, eta inoizko zifrarik handienak eman ditu: mundu guztian, 70 milioi pertsona inguruk utzi behar izan dute beren etxea, gerren, gatazken eta jazarpenen ondorioz.

Euskal Autonomia Erkidegoan, 2015eko datuekin alderatuta nazioarteko babesaren eskabideak hirukoiztu egin badira ere (163 izan ziren, eta 2016an, 500), oso kopuru txikia dira oraindik, krisi humanitario honen dimentsioekin alderatuz gero; izan ere, Euskadiko biztanleriaren % 0,02 baino ez dira.

Gainera, Javier Galparsoro ZEHAR errefuxiatuekinko presidenteak dioen modura, “Europar Batasunaren hitzarmenak betetzen ez direnez, eta Europara legez eta segurtasunez heltzea ezinezkoa denez, pertsonak beren kabuz etortzen dira; eta horren ondorioz, bideko arriskuak areagotu egiten dira, gizakien salerosketa- eta trafiko-sareetan erortzen dira, neurriz kanpoko kopuruak ordaintzen dituzte, eta bidean hil ere egiten dira”.

2016an EAEn erregistratutako 500 eskaeretatik 277 kasutan lagundu zuen ZEHAR errefuxiatuekink. Erakundeak lagundutako eskaeren artean, pertsona gehienak venezuelarrak ziren (74), gero nigeriarrak (40), eta gero kolonbiarrak (36). Aurreko urtean Ukraina izan zen ZEHAR errefuxiatuekink artatutako eskatzaileen jatorri nagusia, eta oraingoan laugarren nazionalitatea izan da (22), eta Siria, berriz, zazpigarrena (6+ beste 7 adingabeko pertsona, horien ardurapean). Gehienak gizonezkoak dira, baina alde gutxi dago (% 54 gizonezkoak, eta % 46 emakumezkoak), 18 eta 45 urte artean dituzte, eta gehienak Bilbon bizi dira. Erakundeak bere esku hartutako kasuetan onartutako eskabideei dagokienez, 2016an 5 asilo-estatutu eman zituzten, guztiak gizonezkoei: 3 Eritreakoak ziren, bat Ugandakoa eta beste bat Mendebaldeko Saharakoa.

Amaia Benitok, erakundeko laguntza psikologikoko arduradunak, hau gogorarazten du: “ezjakintasunaren ondorioz eta gorrotoaren diskurtsoak eragiten duen beldurraren ondorioz, nazioarteko babesa eskatzen duten pertsonek oztopoz beteriko bide bat aurkitzen dute etxebizitza eta enplegua lortzeko, eta horiek ezinbestekoak dira gizartean integratzeko”.

Estatuko Hitzarmena

Giza eskubide den aldetik, Estatuak kontuan hartu beharreko kontua da asilo-eskubidea bermatzea. Horregatik, eta Patricia Bárcena ZEHAR errefuxiatuekinko zuzendariaren hitzetan,“hitzarmen eraginkor baten jomuga izan behar du, eta hitzarmen horrek bermatu egin behar du hartutako erabakiak mantendu egingo direla, eskubide hori errespetatzeko, aldaketa politikoak eta alderdien ideologiak edozein izanik ere”. Bárcenak hau eskatu zien euskal instituzioei:

  • Asilo-eskubidearen aldeko Estatuko hitzarmen hau abian jartzearen eta betetzearen alde egitea.
  • Sartzeko legezko bide seguruak eskatzen jarraitzea, asiloa eskatzen duen pertsonaren nazionalitatea kontuan izan gabe.
  • Kultura arteko elkarbizitzaz arduratzen jarraitzea, eta hemengo errefuxiatuak eta etorkinak benetan gizarteratzearen alde egiten, haiek ere gizarte honen zati bat baitira.

E20-ko jarduerak

Ekainaren 25ean “La Bilbao Refugio” herri-lasterketa egingo da, eta Óscar Pasarín ultrairaupen-lasterkari euskaldunari errefuxiatuen aldeko erronkaren azken 5 km-etan lagunduko zaio. Hemen duzu erronkari eta lasterketari buruzko informazio gehiago: https://www.cear-euskadi.org/eu/la-bilbao-refugio/

Bihar 12:00etan hasiko da “La Bilbao Refugio” erronka, Bilboko Guggenheim museoaren zabalgunean. 1.000 km egingo dira 8 egunean, errefuxiatuek egunero-egunero egin behar izaten duten ibilbidea ikusarazteko.