Larraña Etxea Tania eta bere nebaren etxe berria bihurtu da, duela gutxi Ukrainatik ihes egindako neba-arrebak

Otsailaren 24an, 18 urte dituen Tania Kieven zegoen bere lehengusinarekin partekatzen zuen apartamentuan. Lehengusinak gauaren erdian esnatu zuen, leherketa bat entzun zuelako. Gogoan du egunak zeramatzatela balizko gerraren inguruko kontuak entzuten, txantxak ere egiten zituzten, inoiz ez baitzuten pentsatu benetan gerta zitekeenik.

Lehengusinaren abisuaren ostean, bakoitzak bere ama deitu zuen eta biak atera ziren Kievetik, nor bere herrira joateko. Tania bere amarekin eta 15 urteko nebarekin elkartu zen Olivan, eta lehengusina Zorynera joan zen bere familiarekin.

Taniak egun batzuk eman zituen Olivan, baina gatazkak jarraitzen zuela eta soldadu errusiarrak apurka-apurka ingurura gerturatzen ari zirela ikusita, amak erabaki zuen handik irteteko unea zela. Taniari eta bere nebari eskatu zien behar-beharrezko gauzak har zitzaten eta Poloniako mugara eraman zituen. “Ez dut inoiz ama egun hartan bezain urduri eta nahigabetuta ikusi”, gogoratzen du Taniak. Ukrainatik atera zen 15 urteko nebarekin, baina haien amak bertan geratzea erabaki zuen, laguntza emateko. “Arropa eta elikagaiak jasotzen laguntzen ari da, baita beste pertsona batzuei herrialdetik ateratzen ere”, azaldu du.

Tania Euskadira etorri zen, aurretik ezagutzen baitzuen lekua. 7 urtez Errenteriako familia batekin igaro zituen udak, harrera-programa bateko partaide gisa, eta bertan ikasi zuen gaztelania. “Bidea luzea eta oso deserosoa izan zen. Trena jendez gainezka zegoen eta une batzuetan ia ezin ginen lekutik ere mugitu hankak luzatzeko”, dio Taniak. Guztira, bost egun behar izan zituzten Euskadira iristeko. Hemen, uda horietan guztietan jaso zuen familiarekin elkartu zen. Orain ezin dute euren etxean hartu, baina ahal duten guztiarekin laguntzen diote, etapa berri hau ahalik eta jasangarriena izan dadin, bai berarentzat, bai nebarentzat.

Oñatiko Larraña Etxea bien etxe berria bihurtu da. Azaldu duenaren arabera, neba nahiko ondo moldatzen ari da eta lagunak egin ditu jolasteko eta denbora pasatzeko. Amarekin gutxi gorabehera harreman jarraitua mantentzea lortu du, eta horrek nolabaiteko lasaitasuna ematen dio. Laster Euskadin berarekin elkartzea espero du, nahiz eta badakien, momentuz Ukrainan asko duela egiteko, “han jarraitzen dutenei laguntzeko”.

Lagunekin eta beste senide batzuekin hitz egitea zailagoa izaten ari da, herrialdeko zenbait eremutan estaldura oso ezegonkorra delako. “Badakit Olivan gauzak oso gaizki daudela, bi aste daramatzatela urik eta argindarrik gabe, eta soldadu errusiarrak etxeetan miaketak egiten ari direla, jendeak ezkutuan armarik ez duela ziurtatzeko”, dio, eta kontatzen du nola bere osaba bat frontera deitu duten eta zelan bere lehengusina ezin izan den herrialdetik atera, nahiz eta Zoryn egoera Olivan baino lasaiagoa den, ezin baitituzte inguruko errepideak erabili alde egiteko.

Paper eta agiri guztiak ahalik eta lasterren konpontzea espero du, bere neba institutura itzul dadin eta, horrela, nolabaiteko normaltasuna berreskuratu dezaten. Berak ere itzuli nahi du errutinara, lana aurkitu eta eskoletara bueltatzea gustatuko litzaioke. Gatazka hasi baino lehen, administrazio ikasketak egiten ari zen Kieveko unibertsitatean eta orain Espainiako estatuan jarraitu ahal izatea espero du. “Hemen ikastea gustatuko litzaidake, baina jakinda Ukrainara itzul naitekeela eta han dena dagoela ondo, nire familia, nire lagunak eta nire bizitza guztia han daudelako”.

Zehar-Errefuxiatuekin elkartearen jarrera Ukrainako herritarrek bizi duten krisi humanitarioaren aurrean

Egunero haziz doa Ukrainatik alde egin behar izan duten pertsonen kopurua. Momentu honetan (2022-03-08), UNHCR elkartearen datuen arabera, 1.7 milioi pertsona baino gehiagok utzi behar izan dute Ukraina gatazkaren ondorioz. Gehienak herrialde mugakideetara joan dira. Une honetan, Polonia da iheslari gehien jasotzen ari den gertuko herrialdea. Gainerakoak Hungariara, Moldaviara eta Errumaniara abiatu dira. Denak mugitzen ari dira lurreko bideetatik, izan ere, herrialdeak aireko mugak itxi ditu. Uste da 4 milioi pertsona inguru herrialdea uztera behartuta egongo direla. Gehienak emakumezkoak eta haurrak dira, gizonezkoak armadarako errekrutatuak izan baitira.

Ez dira errespetatzen ari pertsonak modu seguruan herrialdetik atera ahal izateko adostutako korridore humanitarioak.

Premiazkoa da korridore horiek errespetatzea, inguruko mugak irekita egotea, Europak erantzun bat ematea larrialdi humanitarioari, eta estatu kideek gatazkatik ihes egiten duen biztanleriaren exodo osoa hartzea, elkartasun- eta proportzionaltasun-printzipioei jarraituz.

Ukrainako gerrari buruz dugun iritzia irakur dezakezu HEMEN.

Familia ukrainar eta kazetarien arteko topaketa Oñatiko Larraña Etxean

Natasha eta Ksenia ama-alabak dira, eta joan den astean iritsi ziren Oñatira, Ukrainatik ihesi. Ksenia, bere seme-alabekin Larraña Etxean hartutako beste emakume bat da, eta bera duela gutxi iritsi da Euskadira gerratik ihesi baita ere. Gaur, zentrora hurbildu den prentsari erantzun diote, bertako errealitatea bertatik bertara ezagutzeko, Arantza Chacón, Zeharreko zuzendariak eta Xabier Legarreta, Eusko Jaurlaritzako Migrazio eta Asilo zuzendariak lagunduta.

Oksana Kievetik oso gertu dagoen Irpin herri txikitik irten zen otsailaren 24an. Goizaldean, senarrak gerra hasia zela jakinarazi zion. Azken unera arte, gerra ez zela helduko itxaropenari eutsi ziola dio, eta ez zela izan soldadu errusiarrak bere herrira nola iristen ziren ikusi zuen arte, benetan gertatzen ari zela jakin zuenean. Hori gertatu bezain laster, suhiaren kotxea hartu eta alde egin zuen bere alaba Natasha eta bilobarekin, gauzarik funtsezkoenak bakarrik eramanez.

Euskadira iritsi eta duela urte batzuk harrera-programa batean ezagutu zuen familia batekin topo egiteko aukera izatea zen bere asmoa. 3.000 kilometro baino gehiagoko bidea egin dute Euskadira iritsi arte, eta bertan daude martxoaren 4tik. Bere senideak, senarra, semea eta suhia Ukrainan geratu dira.

Bere herriak familia askoren etxea izateari utzi dio eta gune estrategikoa bihurtu da. Kontatzen du soldadu errusiarrak nonahi daudela, eraikin, zubi eta errepide asko suntsitzen ari direla maniobra militarren ondorioz, eta inguruan jarraitzen duten zibilak hiltzeko beldur etengabearekin bizi direla. Bere herriko aterpeetan zeuden 50 haurretatik 13 militarren tiroek harrapatu dituzte.

Oksanak alde egin zuen egunean, Kseniiak ere Vishgorodeko bere etxetik joan zen. Hiru seme-alabaren ama ezkongabea da, eta joan aurreko uneak beldurrarekin gogoratzen ditu. Umeak izututa zeuden hegazkinen eta bonbardaketen zaratarekin, eta berak ez zekien zer egin. Lagun batek esan zion Frantziara bidean jarriko zela bi seme-alabekin, amaginarrebaren etxean onik egon zitezen, eta orduan erabaki zuen berarekin joatea.

Bere bidea ere oso luzea izan da, errepidez, auto bakarrean eta bost adingaberekin. Frantziara iristean bere lagunarengandik banandu zen, bera han geratu zen eta Kseniia bere seme-alabekin iritsi zen Euskadira. Kontatu duenez, bere lagunaren eskaintza izan zen Ukrainatik bakarrik eta hiru haurrekin irtetea lortzeko aukera bakarra, baina ezin du ekidin ezinduta sentitzea, jakinda ama eta beste lagun batzuk, Ukrainan jarraitzen dutela bihar zer gertatuko den jakin gabe.

Ukrainako gerrari buruz dugun iritzia irakur dezakezu HEMEN.

Topaketaren argazkiak HEMEN ikusi ditzakezu.

Euskal erakunde eta alderdi politikoei eskatzen diegu EB presionatu dezatela, Ukrainatik ihes egiten ari diren pertsonentzako legezko bide seguruak ezarri ditzan

Zehar-Errefuxiatuekin erakundeak (lehengo CEAR-Euskadi) eskatzen die Eusko Jaurlaritzari eta gainerako euskal erakundeei, bai eta Europako Parlamentuan eta Diputatuen Kongresuan ordezkaritza duten Euskadiko alderdi politiko guztiei ere, presioa egin dezatela, beren eskumenen neurrian, EBko estatu kideek erantzun solidarioa eman diezaieten Ukrainatik ihes egin behar duten pertsonei, larrialdi humanitarioaren ondorioz.

Gehiago Irakurri

Asilo-eskaerak % 44 murriztu dira Euskadin

Zehar Errefuxiatuekin (lehen CEAR-Euskadi) elkarteak gaur goizean aurkeztu ditu 2021eko Euskadiko asilo-datu batzuk (iturria: Barne Ministerioa). Euskal Autonomia Erkidegoan asilo-eskaerak % 44,1 gutxitu ziren azken urtean; 2020an 3.085 eskaera izan ziren, eta 2021ean, aldiz, 1.724. Lurraldeei dagokienez, Bizkaian 879 tramite egin ziren, Gipuzkoan 549 eta Araban 296.

Gehiago Irakurri