Txosten berria: ‘Deserrotuak, bipiltze eta mugen arteko ibilbidea”

Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak Europako mugetara iristen direnen aurkako indarkeriaren normalizazioa salatu du, joan-etorriak eragiten dituzten arrazoiak alboratzen diren bitartean

  • Ez dira migratzaileak eta errefuxiatuak zuzenbide estatua arriskuan jartzen dutenak, Europako demokraziak mehatxatzen dituena pertsona horien aurka aplikatzen den erantzuna da.
  • Erakundeak azpimarratzen du migratzaileak mehatxu bihurtzeak zilegitasuna ematen diola haiek indarkeriaz tratatzeari.

Txostena: zehar.eus/eu/deserrotuak

Bilbo, 2024ko urriaren 8a. Zehar-Errefuxiatuekin elkarteak “Deserrotuak, bipiltze eta mugen arteko ibilbidea” izeneko txosten berria egin du. Txosten horretan, EBko erauzketa-politiken eraginak aztertzen ditu, pertsonak lekualdatzera bultzatzen dituzten arrazoietako bat diren aldetik; ingurumenaren zaintzaileak eta lurraldearen defendatzaileak kriminalizatzeak eta material urrien ustiaketak zer-nolako loturak dituen jorratzen du; eta mugen kudeaketan indarkeriaren erabileraren normalizazioa eta legitimazioa salatzen ditu. Eta hori guztia Euskadira iritsi diren pertsonen istorioen bidez egiten du. Horietako batzuk beren bizibideak desagertzearen ondorioz eta indarkeria areagotu delako iritsi dira, hala nola txostenerako elkarrizketatu diren senegaldarrak; eta beste batzuek, emakume aktibistek esaterako, betirako edo aldi baterako utzi behar izan dituzte beren lurrak, lurralde eta komunitate horien defentsan egindako lanagatik.

Zehar-Errefuxiatuekin elkarteko zuzendari Javier Canivell irmo mintzatu da gai horren inguruan: “‘Migrazio klimatikoari’ buruzko diskurtsoen aurrean, azpimarratu nahi dugu ingurumenaren degradazio larria giza bizitzarako ezinbestekoak diren ondasunen neurrigabeko ustiapenaren ondorioa dela, eta lotura zuzena duela energiaren sorkuntzarekin, EBko sektore estrategikoentzako gai kritikoen hornidurarekin (telekomunikazioak eta arma-industria, besteak beste), abeltzaintzarekin eta arrantza industrialarekin, besteak beste. Jarduera horiek ezartzeak biztanleriaren lekualdatzeak eragiten ditu, eta, batzuetan, protestak zapalduz ezartzen dituzte jarduera horiek”.

Zehar-Errefuxiatuekin elkartetik, nabarmentzen dute lekualdatzera behartutako pertsonek, aldi berean, eraso mediatikoa eta indarkeria legitimatzera bideratutako kudeaketa politikoa jasaten dituztela. Diskurtso ofizialetan, harro esaten da errefuxiatuak babestu egin behar direla eta migrazio erregularra sustatu behar dela, baina Afrikatik datozen pertsonek –Senegaldik datozenek, kasu– ez dute, de facto, sartzeko bide ez erregularrik ez segururik, eta bideari lehorretik eta itsasotik ekiten dioten pertsonak ez dira identifikatzen asilo-bilatzaile gisa edo nazioarteko babesa behar duten pertsona gisa, baizik eta administrazio-legeak urratzen ari diren pertsona gisa. Azkenik, ia guztiei ukatu egiten zaie babesa, eskatzea lortzen badute.

“Eskuin muturraren gorakada izugarri kezkagarria da gizarte demokratikoentzat, baina ezin dugu ahaztu migratzaileak eta errefuxiatuak, EBra sartzean, gero eta errepresio handiagoa jasaten ari direla, eta errepresio hori gero eta normalizatuagoa dagoela, baita gobernu aurrerakoien aldetik ere”, gaineratu du Canivellek.

Espainiako estatuari dagokionez, adibide hauek ditugu, besteak beste: Melillako 2022ko ekainaren 24ko sarraskia; Tarajalgo heriotzak; Herritarren Segurtasun Legearen indarraldia; itsas erreskate humanitarioko lanei jarritako traba burokratikoak eta horien kriminalizazioa; aireportuetan igarotzeko bisak ezartzea zenbait herrialdetatik datozen bidaiariei sarrera ixteko, hala nola Siriatik, Yemendik, Palestinatik, Somaliatik eta Senegaldik datozenei; poliziarekin hitzordua lortzeko oztopoak, eskaerak lurraldean izapidetu ahal izateko; asilo-legedia ez arautzea (2009ko Legea indarrean sartu eta 15 urte igaro direnean); eta nazioarteko babesari dagokionez, EBko aitorpen-tasarik baxuena, etsipena eragiteko ariketa argi gisa. Horiek guztiek argi erakusten dute normalizatuta dagoela beren bizitza babesten saiatzen ari direnen oinarrizko eskubideak urratzea.

Txostenaren aurkezpena bihar Bilbon

‘Deserrotuak, bipiltze eta mugen arteko ibilbidea’ txostena jendaurrean aurkeztuko da bihar, asteazkena, urriak 9, 18:00etan, Bilborock aretoan (Mesedeetako kaia 1, Bilbo).

Aurkezpenean honako hauek hartuko dute parte: Patricia Barcenak, Defensor del Pueblo-en bigarren ondokoak, Kanaria Uharteetako egoera humanitarioaren aurrean erakundeak egindako jarduerak eta gomendioak aztertuko ditu; Joana Abrisketak, Zuzenbidean doktore eta Deustuko Unibertsitateko Nazioarteko Ekintza Humanitarioko Masterraren zuzendariak, Migrazioaren eta Asiloaren Europako Itunaren gako nagusiak aztertuko ditu; eta Amaia Iguaranek, SMH Itsas Salbamendu Humanitarioaren Aita Mari ontziko eragin politikoaren, generoaren eta hezkuntzaren arduradunak, erreskate humanitarioko ontziek bizi duten kriminalizazio-egoerari buruz hitz egingo du.

Halaber, beste hauek ere hartuko dute parte: Abdoulaye Sarr-ek, SOS-Arrazakeria Gipuzkoako aktibista eta gizarte-hezitzaileak, arrantza-espoliazioari eta horrek senegaldarren erbesteratzearekin duen loturari buruzko begirada eskainiko du, eta Raquel Celisek, txostenaren egilekideak, haren ondorio nagusiak aurkeztuko ditu. Ekitaldia Tfarrah idazle sahararrak itxiko du, Devenir Seiba liburuaren egileak.

“Deserrotuak” lan-ildoak Eusko Jaurlaritzaren Lankidetzarako eta Elkartasunerako Euskal Agentziaren, Bizkaiko eta Gipuzkoako Foru Aldundien eta Donostiako Udalaren finantzaketa izan du 2021etik.

Harremanetarako informazioa: 688689512 / comunicación@zehar.eus

 

Zehar-Errefuxiatuekin elkarteari buruz 

Zehar-Errefuxiatuekin elkartea Euskal Autonomia Erkidegoan egoera bereziki zaurgarrian dauden errefuxiatuen, aberrigabeen eta migratuen giza eskubideen defentsarekin eta integrazioarekin konprometitutako erakundea da. 25 urte baino gehiagoko esperientziari esker, erakundea erreferentea da gizaki orok nazioarteko babesa bilatzeko duen eskubidea aitortzeko borrokan.

Palestinarekiko elkartasun adierazpena

Urtebete igaro da Israelek Gazako zerrendari eraso egin zionetik. 365 egun izugarri hauetan telebistaz emandako genozidio baten lekuko izan gara. Genozidio horrek mendebaldeko gobernuen konplizitatea izan du, nahiz eta gizarte zibilak behin eta berriro egin dituen Palestinako herriaren aldeko manifestazioak. Izu hori Palestinaren mugakide diren Libano, Siria, Iran edo Yemeneko herrialdeetara heldu da dagoneko.

Etengabeko bonbardaketek heriotza, desplazamendu behartua eta etxeak, ospitaleak, eskolak eta azpiegitura publikoa suntsitzea ekarri dute. (1)

Sarraski honen zifrak onartezinak dira. 42.000 pertsona baino gehiago erail dituzte (horien artean, 15.000 haur), 95.000 pertsona baino gehiago zauritu eta 15.000 kartzeletan torturatu. Gainera, Gai Humanitarioak Koordinatzeko Nazio Batuen Bulegoaren arabera, irailaren 16ra arte, gutxienez 689 palestinar, tartean 150 haur, hil zituzten Zisjordanian, Jerusalem ekialdean barne.

Giza eskubideen aldeko hainbat erakundek eta NBEko Palestinako Lurralde Okupatuetako giza eskubideen egoerari buruzko Errelatore Bereziak salatu dute haurren erailketa planifikatua asmo genozida berresten duen estrategia dela. (2)

Horrez gain, 1948an Nakba hasi zenetik, 5,9 milioi errefuxiatu zenbatu ditu UNRWAk.

Apartheidaren, okupazioaren eta genozidioaren amaiera bakarrik lor daiteke 1948ko NBEren 194. Ebazpena aplikatuz. Ebazpen horrek errefuxiatu palestinarrak beren etxeetara itzultzeko, beren jabetzak berrezartzeko eta jasandako kalteengatik konpentsatzeko eskubidea berresten baitu.

Zehar-Errefuxiatuekin elkartetik, berriro adierazi nahi diogu gure BABES OSOA PALESTINAR HERRIARI eta EXIJITZEN DIOGU

Nazioarteko komunitateari

  • Israelgo Estatuari zigorrak ezartzea eta gizadiaren aurkako krimenengatik epaitzea.
  • Palestinatik eta beste herrialde batzuetatik gatazkak direla eta ihes egiten dutenei nazioarteko babes-mekanismoetarako sarbidea bermatzea.

Espainiako Gobernuari

  • Israelekin harreman diplomatiko, komertzial, akademiko eta kultural oro etetea.
  • Israeli armak, munizioa eta gerrarako erregaia saltzeari uztea.
  • Palestinatik datozen pertsonei zirkulazio-bisa kentzea, praktika arbitrarioa delako eta nazioarteko babesa lortzea izugarri zailtzen duelako.

 

EZ DA GERRA, GENOZIDIOA DA

 

 

  1. NBEren arabera, Gaza osoan gutxienez 1,9 milioi pertsona (edo hamarretik bederatzi) desplazatuta daude, baita behin eta berriz desplazatuak izan diren pertsonak ere, batzuk 10 aldiz edo gehiagoz.
  2. «Israelek hiru genozidio ekintza egin ditu asmoa hauekin: taldeko kideei kalte fisiko edo mental larriak eragitea; taldeari nahita bizi-baldintza kalkulatuak ezartzea, suntsipen fisiko osoa edo partziala eragiteko; taldearen barruan jaiotzak eragozteko neurriak ezartzea.»

Intersekzionalitatea, aniztasuna eta asiloa proiektuaren III. faseko lehen topaketarekin gatoz berriro

Ikasturtea hasteko, uda aurretik Hirugarren Sektoreko erakunde eta entitate desberdinekinkin egiten ari ginen topaketei ekingo diogu berriz ere, Intersekzionalitate proiektuaren esparruan. Oraingoan beste fase bat hasiko dugu, hirugarrena, hortaz datorren urriak 15ean ‘Intersekzionalitatea: EAEko errefuxiatuen gizarte- eta komunitate-laguntzan ikuspegi intersekzionala sartzeko sare-lanaren bidean’  proiektuaren lehen topaketan parte hartzera gonbidatzen zaituztegu, Bizkaiko Foru Aldundiaren eta Eusko Jaurlaritzaren laguntzarekin antolatutako sareko lanean aurrera egiteko.

Proiektuaren III. faseko lehen topaketa urriaren 15ean izango da, 10:00etatik 13:00etara, “La Bolsa” eraikinean (Pilota kalea, 10, Ibaiondo), antolatutako sareko lanean aurrera egiten jarraitu ahal izateko. Bertara joan ahal izateko izena eman dezakezu hemen.

II. Jardunaldia amaitu da. Fasea

Joan den ekainaren 11n izan zen azken topaketa, eta proiektu honen bigarren fasea amaitutzat eman genuen, migratuei, errefuxiatuei eta aberrigabeei gure erkidegoan jasotzen duten gizarte- eta komunitate-arretari dagokionez babesa eman nahi diena. II. faseko hirugarren topaketaren akta zer egokitzen den eta hurrengo urratsak kontsulta ditzakezu, bai eta II.Faseko hirugarren topaketa proiektuari buruzko informazio guztia ere.

Gure eragina 2023an: Kudeaketa Gardena eta Eraldatze Soziala

Zehar-Errefuxiatuekin proiektuan, gardentasuna funtsezkoa da elkarrekin aurrera egiteko. 2023an zehar, gure diru-sarrerak 3.343.801 €-koak izan ziren, hainbat iturritatik etorriak, eta gure gastuak 3.296.244 €-koak izan ziren, errefuxiatuei, desplazatuei, aberrigabeei eta kalteberatasun-egoeran dauden migratzaileei laguntzen dieten Giza Eskubideen defentsarako proiektuetan banatuta.

Gure lana ez litzateke posible izango bazkide, emaile, erakunde publiko eta fundazio pribatuen babesik gabe, haien ekarpenek ehunka pertsonaren bizitza modu positiboan eraldatu baitute. Haien laguntzari esker, gure zerbitzuak indartzen eta gerratik, gatazketatik, indarkeriatik, joan-etorrietatik eta beste arrisku batzuetatik ihes egiten duten pertsonei irtenbideak ematen jarraitzen dugu.

Zehar-Errefuxiatuekin erakundearen ustez, funtsezkoa da bazkideen, emaileen, erakunde publikoen eta fundazio pribatuen babesa; izan ere, horien ekarpenek 2.546 pertsonaren bizitza eraldatu dute 2023an, gure Gizarteratze-programaren bidez, eta diagnostiko eta orientabide pertsonalizatuak egin ditugu. Gainera, 1.010 pertsonak jaso zuten Arreta Juridikoa nazioarteko babeserako eta atzerritartasunerako eskaeretan, eta 548 pertsonek jaso zituzten gure Bilboko pisuetan eta Larraña Etxeko (Oñati) eta Zuloaga Txikiko (Tolosa) zentroetan.

27 erakunde aliatu, publiko eta pribaturen laguntzari esker, 21 proiektu garatu ahal izan ditugu, gehien behar dutenen eskubideen defentsari eta garapen integralari begira. Era berean, gure lan-sarea zabaltzen jarraitzen dugu, 31 entitaterekin elkarlanean, gure inpaktua handitzeko.

Xehetasun gehiago Kontu Argiak atalean kontsulta ditzakezu. Bertan, gure auditoriak eta finantza-txostenak aurkituko dituzu. Gardentasuna ziurtatzeko, gure kontuak PKF ATTEST enpresak ikuskatzen ditu urtero, eta horrek funtsen erabilera arduratsua bermatzen du.

Biziki eskertzen dugu gure zerbitzuak sendotzen jarraitzera eta Euskadin berriro hasi nahi duten pertsonei irtenbideak ematera bultzatzen gaituen laguntza.

Zure laguntzarekin, bizitzak eraldatzen jarrai dezakegu.

Eusko Jaurlaritzak Giza Eskubideen Defendatzaileak Babesteko Euskal Programarako hautagaitzak aurkezteko epea ireki du

  • Giza Eskubideen eta Biktimen zuzendari Jagoba Álvarezek: “Giza Eskubideen Defendatzaileak Babesteko Euskal Programak Espainian du pisurik handiena, aldearekin”

Vitoria-Gasteiz, 2024ko irailaren 13a. Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideen Sailak, Giza Eskubideen eta Biktimen Zuzendaritzaren bitartez, iragarri du Giza Eskubideen Defendatzaileak Babesteko Euskal Programarako hautagaitzak aurkezteko epea irekiko duela. Datorren astelehenetik aurrera, irailaren 16tik urriaren 16ra, euskal erakunde, elkarte eta GKEek euren hautagaitzak aurkeztu ahal izango dituzte.

Zehar-Errefuxiatuekin lankidetzan kudeatzen da programa, eta eLankidetza-Lankidetzaren eta Elkartasunaren Euskal Agentziaren laguntza du. Programaren helburua da Euskadin hiru pertsona hartzea sei hilabetez, giza eskubideen defentsan egiten duten lanagatik mehatxuak eta jazarpena edo beren bizitza, osotasun fisikoa eta psikologikoa, baita haien familiena ere, arriskuan jartzen duten egoerak bizi dituztenak.

Eusko Jaurlaritzako Giza Eskubideen eta Biktimen zuzendari Jagoba Álvarezek programaren balioa nabarmendu du. Izan ere, 13 urteko jardunaren ondoren, “erreferente” gisa finkatu da, eta bere “berezitasunagatik” nabarmentzen da, eragile politiko eta sozialen gehiengoak babesten duelako, babes ekonomiko handia izateaz gain. Ezaugarri horiek direla eta, “giza eskubideen defendatzaileak babesteko euskal programak erreferentea da Espainian, aldearekin”.

“Programa honekin dugun konpromisoaren beste berezitasunetako bat da egonaldia amaitu ondoren, harrerako pertsonaren jatorrizko lekura egiten dugun bisita. Ekintza honek babes-aterki bat zabaldu nahi du, beren lan ausartarekin edozein herrialdetan demokrazia indartzeko funtsezko zutabe bihurtzen direnen inguruan”, azaldu du, ziurtatu ondoren giza eskubideen defendatzaileen lana “ezinbestekoa” dela oinarrizko eskubideak sustatzean, aurrera eramatean eta babestean, batez ere desberdintasunaren, diskriminazioaren, bazterkeriaren edo pobreziaren ondorioz kalteberatasun-egoeran dauden pertsonen alde egiten dutenean. “Haien lana ezinbestekoa da, eta Eusko Jaurlaritzak tinko babestuko ditu giza eskubideen defentsaren alde bizia arriskatzen dutenak”.

Parte hartu nahi duten erakundeek webgunean eskuragarri dauden formularioen bidez bidali ahal izango dituzte hautagaitzak Giza eskubideen defendatzaileak – Bakea eta Bizikidetza – Eusko Jaurlaritza – Euskadi.eus. Bete ondoren, dokumentuak Zehar Errefuxiatuekin erakundera bidali beharko dira, helbide elektroniko honetara: programa.proteccion@zehar.eus.

Aurkezteko epea amaitu ondoren, Giza Eskubideen eta Biktimen Zuzendaritzak Aholku Batzordea deituko du, giza eskubideetan adituak diren erakunde eta entitateez osatua, hautagaitzak ebaluatzeko eta sei hilabetez Euskadin hartuko diren hiru pertsonak hautatzeko, arrisku- eta genero-irizpideak lehenetsita. Hautagaien artean, lehentasuna izango dute emakumeek, LGTBIQ+ pertsonek eta lurraren, lurraldearen eta ondasun komunen defentsan lan egiten dutenek, nekazariak, indigenak eta afrikar ondorengoak barne.

Aldi berean, harrera-sare bat ezarriko da, prozesua hautatutako pertsonen jatorrizko erakundeekin koordinatuko duena. Izan ere, programaren helburua ez da soilik aldi baterako harrera-prozesua egitea, laguntza psikosozial batekin. Horrez gain, agenda politiko bat antolatzen da instituzioen eta gizarte-erakundeen arteko harremanetarako, baita haien egoera salatzeko eta ikusarazteko ekitaldi publikoetarako ere.

Gainera, ondoren, Euskadik giza eskubideen defendatzaileak babesteko duen konpromisoaren erakusgarri, Eusko Jaurlaritzako ordezkaritza batek, Legebiltzarreko eta euskal gizarte zibileko ordezkariekin batera, bisita bat egingo du hartutako pertsonen jatorrizko lekuetara, Euskal Autonomia Erkidegoak haien lanari ematen dion babesa ikusarazteko eta indartzeko.

Programa hori 2011n jarri zen abian, eta funtsezko elkartasun-tresna izan da giza eskubideen defentsan beren jatorrizko herrialdeetan arrisku eta jazarpen larriei aurre egiten dieten pertsonak babesteko eta laguntzeko. Hamahiru urte hauetan 39 pertsona hartu dira, horietatik 25 emakumeak (22 heldu eta 3 adingabe) eta 14 gizonak (11 heldu eta 3 adingabe). Gehienak Hego Amerikakoak eta Erdialdeko Amerikakoak ziren: Kolonbiakoak, 24; Guatemalakoak, 5; Honduraskoak, 4; Salvadorrekoak, 3; Perukoa, 1; Nikaraguakoa, 1 eta Saharakoa 1.

Norabide berria aurpegi ezagunarekin: Javier Canivell, Zehar-Errefuxiatuekin erakundeko zuzendari nagusi berria

Hunkituta gaude Javier Canivell Fraduak Zehar-Errefuxiatuekin erakundeko zuzendari nagusi kargua hartuko duela iragartzeaz. Etapa berri hau mugarri garrantzitsua da gure ibilbidean, Euskadiko errefuxiatuen eta migratzaileen eskubideen defentsarekin dugun konpromisoa sendotuz.

Emate- eta konpromiso-ibilbidea
Javier ez da aurpegi berria gure erakundean. Zehar-Errefuxiatuekin (lehen CEAR-Euskadi) 1999an hasi zen lanean, boluntario gisa. Orduz geroztik, funtsezko hainbat rol bete ditu, eta gure lanaren ezagutza sakona eta gure helburuekiko konpromiso hautsezina erakutsi du.
Bere ibilbide profesionala atzerritartasun-zuzenbidean eta nazioarteko babesean espezializatuta dagoenez, hautagai ezin hobea da kapitulu berri honetan gure erakundea gidatzeko. Sektorean esperientzia handia eta prestakuntza akademiko sendoa izanik, Javierrek ikuspegi estrategikoa eta zerbitzatzen ditugun pertsonen beharren ezagutza sakona eskaintzen ditu.

Etorkizun oparoa
Javier zuzendaritza nagusira iristea gure lana indartzeko eta eragina handitzeko aukera bat da. Haien lidergoari esker, errefuxiatuen eta migratzaileen eskubideen defentsan aurrera egiten jarraituko dugu, haien gizarteratzea sustatuz eta etorkizun duina eraikitzeko beharrezkoak diren baliabideetara iristea erraztuz.

Nor da Javier Canivell?
Migrazioan aditua: 25 urte baino gehiagoko esperientzia du migrazioaren arloan, eta Javier erreferentea izan da errefuxiatuei eta migratzaileei aholkularitza juridikoa ematen.
Irakaslea eta prestatzailea: Atzerritartasun zuzenbideari eta nazioarteko babesari buruzko ikastaro eta hitzaldi ugari eman ditu, profesionalen prestakuntzan lagunduz eta gizartea gai honen inguruan sentsibilizatuz.
Giza eskubideen defendatzailea: Giza eskubideekin duen konpromisoa eztabaidaezina da, eta bere karreraren zati handi bat berdintasunaren eta justizia sozialaren alde borrokatzen eman du.

Hasiera berri bat
Ziur gaude, Javier Canivellen zuzendaritzapean, Zehar-Errefuxiatuekin erreferente izaten jarraituko duela Euskadiko errefuxiatuen eta migratzaileen eskubideen defentsan. Ezagutu gure talde osoa!
Ongi etorri, Javier!